दुर्गम क्षेत्रमा दुई वर्ष काम गरेका चिकित्सकलाई पोष्ट ग्रयाजुयटमा पुर्ण छात्रवृत्ति दिइने
प्रवीण ढकाल
काठमाडौँ ११ पुस
सरकारले दुर्गम क्षेत्रमा गएर दुईवर्ष काम गरेका चिकित्सकलाई ुपोष्ट ग्रयाजुएटु तहमा अध्ययन गर्नकालागि पुर्ण छात्रवृत्ति प्रदान गर्ने भएको छ । दुर्गम क्षेत्रमा सेवागर्ने चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीलाई प्रोत्साहन गर्न सरकारले यस्तो व्यवस्था गरेको हो ।
स्वास्थ्य मन्त्री उमकान्त चौधरीका अनुसार दुर्गममा चिकित्सकहरु जान नचाहने प्रवृत्तिको अन्त्य गर्न स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले विशेष सुविधासहितको ुइन्सेन्टिभ प्याकेजु तयार पारी डाक्टरहरुलाई विशेष सुविधाको दिने व्यवास्था तयार पारेको हो । शनिवार साचारकर्मीसँगको भेटघाटमा मन्त्री चौधरीले भने ुदुर्गममा डाक्टर पठाउन ल्याइएको ुइन्टे_िन्सभ प्याकेजु कार्यक्रमअन्तर्गत यो व्यवस्था भएलगत्तै अहिले दुर्गममा सेवा गर्न चाहने डाक्टरहरुको संख्यामा वृद्धि भएको छ ।ु उनका अनुसार दुई वर्ष दुर्गम सेवा गरेपछि पोष्ट ग्रयाजुयटमा पुर्ण छात्रवृत्तिको व्यवस्था सार्वजनिक गरेलगत्तै मन्त्रालयमा २ सय भन्दा बढी चिकित्सकले दुर्गममा जान निवेदन दिइसकेका छन् ।
ुसुविधाको अभाव कमाइको अवसर तथा अन्य आकर्षणका कारण अधिकांश चिकित्सक सहरी क्षेत्रमै बस्ने प्रवृत्तिले मुलुकको दुर्गम क्षेत्रका अस्पताल तथा स्वास्थ्यसंस्थामा सधै चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीको अभाव हुँदै आएको छु मन्त्री चौधरीले भने ुतर अहिलेको व्यवस्थाले चिकित्सकहरुलाई दुर्गममा सेवा गर्न जाने अवसर प्रदान गरेकाले दुर्गममा चिकित्सकको अभावको खवर सुन्न पर्दैन भन्नेमा हामिले विश्वास लिएका छौँ ।ु उनका अनुसार दुर्गममा गएर सेवा गर्ने त्यस्ता चिकित्सकलाई थप सुविधा समेत प्रदान गरिने छ । जसमा दुर्गममा सेवा गरेवापत निश्चित प्रतिसत रकम बढाएर तलबमै गाभिने इन्टरनेटको सुविधा भाडा खर्च बढुवामा प्राथमिकता र उनिहरुका छोराछोरीलाई शैक्षिक सुविधा प्रदान गर्ने व्यवस्था पनि गरीने छ ।
दुर्गममा काम गर्ने चिकित्सकका लागि पहिलोपटक यस्तो व्यवस्था गरीएको बताउदै मन्त्री चौधरीले भने ुदुर दराजका तथा दुर्गम क्षेत्रमा गुणस्तरीय स्वस्थ्य सेवा दिन पहिलो पटक ल्याइएको यो व्यवस्थामा हामीले निश्चित कोटाको व्यवस्था गरेका छौँ भने पहिलो चरणमा अति दुर्गम र दुर्गम तथा दोस्रो चरणमा तराईका जिल्लामा यो व्यवस्था लागु गर्ने छौँ ।
सरकारले यसअघि चिकित्सकहरुलाई दुर्गममा काम गरेबापत कुनै थप सुविधा नदिएको तथा दुर्गममा गरीएको सेवाको मुल्याङ्कन समेत नगर्ने हुदा चिकित्सकहरु राजधानि लगाएतका सहरी क्षेत्रमा नै बढी बस्ने गरेको बताउदै एक चिकित्सकले भने ुजति लामो समयसम्म दुर्गममा सेवा गरेपनि कुनै मुल्याँङ्कन नै हुदैनथ्यो । साथै चिकित्सकको बढुवा तथा सरुवा गर्ने वेलामा पनि राजनितिक आग्रह र पुर्वाग्रहका आधारमा हुने गरेकाले चिकित्सक दुर्गममा जान चाहदैनथे ।ु उनका अनुसार सरकारले दुर्गममा जान चाहने चिकित्सकलाई दुर्गम भत्ता बढुवामा बढी नम्बर दिने तथा हाल भनिएको जस्तो छात्रवृत्ति लगाएतका बढी भन्दा बढी सुविधा दिएमात्र चिकित्सक दुर्गममा गएर काम गर्न मानसिक रुपमा तयार हुने छन् ।
स्वास्थ्य मन्त्रालयको तथ्याङक अनुसार देशभरका सरकारी अस्पताल तथा स्वास्थ्यसंस्थामा कुल २५ हजार दुई सय ३९ दरबन्दी रहेकोमा दुइ हजार सात सय २२ रिक्त छन् । अहेबको दरबन्दी पाँच हजार २० भएकोमा पाँच सय ८३ रिक्त छन् । एक हजार स्टाफ नस्रमध्ये दुई सय २१ रिक्त छन् । उपस्वास्थ्यचौकीमा प्राथमिक स्वास्थ्यसेवा पुर् याइरहेका ग्रामीण स्वास्थ्य कार्यकर्ताको तीन हजार नौ सय ५६ दरबन्दीमध्ये ६ सय ८२ दाली छन् । त्यस्तै मातृशिशु कार्यकर्ता माशिका का एक सय ७५ दरबन्दी रिक्त छन् । देशभरका सरकारी अस्पताल तथा स्वास्थ्यसंस्थामा मेडिकल अधिकृत -एमबिबिएस को दरवन्दि पाँच सय ९४ मध्इे एक सय ८९ दरबन्दी रिक्त छन् ।